Agni Yoga Hellas

ΙΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ

Uncategorized

Υπάρχει ένα συναίσθημα που ενοικεί μόνο στην ανθρώπινη ψυχή, και μάλιστα είναι τόσο πιο ανεπτυγμένο όσο πιο εξελιγμένη είναι η ψυχή: το συναίσθημα της ιερότητας. Τα ζώα μπορούν να αισθανθούν αγάπη, τρυφερότητα, φιλικότητα, αφοσίωση, όχι όμως ιερότητα. Το ίδιο ισχύει σχεδόν για τις ζωώδεις ανθρώπινες συνειδήσεις.
Ας πούμε παρενθετικά πως, κατά την άποψή μας, οι ζωώδεις ανθρώπινες συνειδήσεις δεν είναι οι συνειδήσεις των υπανάπτυκτων ή πρωτόγονων. Πράγματι, οι τελευταίοι διαθέτουν συναίσθηση του ιερού, έστω με το δικό τους πρωτόγονο τρόπο, κι αυτό είναι φανερό. Η ζωώδης ανθρώπινη κατάσταση αφορά τις συνειδητότητες εκείνες, οι οποίες έχουν οπισθοδρομήσει στην εξέλιξή τους, πρόκειται δηλαδή για εκφυλισμένες, και όχι για ανεξέλικτες, συνειδητότητες. Κλείνουμε την παρένθεση.
Τι ακριβώς είναι η ιερότητα; Θα μπορούσαμε να την παρομοιάσουμε με μια φωτεινή άλω, ένα φωτοστέφανο, που περιβάλλει μια έννοια, προσδίδοντάς της τις ιδιότητες του υψηλού και του απαραβίαστου.
Το συναίσθημα της ιερότητας είναι ακριβώς η ανταπόκριση της συνειδητότητας σε μια τέτοια υψηλή και απαραβίαστη έννοια. Το συναίσθημα αυτό είναι σύνθετο, καθώς εμπεριέχει ή είναι το άθροισμα περισσότερων συναισθημάτων, όπως: βαθύς σεβασμός, εσώψυχη κατανόηση και αποδοχή της σπουδαιότητας του αντικειμένου της ιερότητας, και δέος. Το δέος, βέβαια, δεν είναι φόβος, αλλά ένα ιδιαίτερο ρίγος της καρδιάς, μαζί με θαυμασμό γι΄αυτό που μας υπεβαίνει.
Η γλώσσα μας διαθέτει και τη συναφή λέξη ιεροπρέπεια. Ιεροπρέπεια είναι η συμπεριφορά, η οποία συνάδει με την αίσθηση της ιερότητας και γεννιέται ακριβώς από την αίσθηση αυτή. Η ιεροπρεπής συμπεριφορά είναι ένας πραγματικός δείκτης κουλτούρας και πολιτισμού.
Υπάρχουν δύο πράγματα, τα οποία αποκλείονται από την ιεροπρέπεια: η χυδαιότητα και η ελαφρότητα ή ελαφρομυαλιά. Όπου βλασταίνουν αυτά τα άσχημα και δύσοσμα φυτά, η ιεροπρέπεια γίνεται καπνός.

Είναι, φυσικά, προφανές ότι υπάρχουν πολλά αντικείμενα ιερότητας, αλλά και πολλοί βαθμοί αυτού του συναισθήματος. Ωστόσο πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει κανείς, ο οποίος θα διαφωνήσει ότι το πιο ιερό, το πιο σεβαστό, το πιο πολύτιμο, το πιο ανεκτίμητο είναι η Ζωή. Όχι απλώς η ζωή σε δεδομένο τόπο, χρόνο και οντότητα, αλλά η Ζωή στην ευρύτερη, τη βαθύτερη και υψηλότερη έννοια. Η Ζωή στην ορατή και αόρατη εκδήλωσή της, η Ζωή που διατρέχει και διαπερνά το Σύμπαν, η Ζωή που πάλλεται σε κάθε άτομο ύλης, σε κάθε φυλλαράκι χλόης, σε κάθε ζωική μορφή, σε κάθε ουράνιο σώμα ή συγκρότημα. Η Ζωή που δεν έχει γιατί, αλλά είναι αυτοσκοπός, η Αιτία κάθε αιτίας. Η Ζωή η άπειρη, η ανίκητη, η ατέρμονη, η απειρόμορφη, η πανταχού παρούσα, η εδώ και αλλού, η νυν και αεί.
Όποιος δεν σέβεται τη Ζωή δεν μπορεί να ονομαστεί άνθρωπος. Γιατί αυτή είναι η Πρώτη και Έσχατη Αιτία.
Πέρα από την απόλυτη Αξία της Ζωής, υπάρχουν πάρα πολλά άλλα αντικείμενα ιερής αντιμετώπισης, αλλά σε τελική ανάλυση όλα είναι εκφράσεις της ενέργειας της Ζωής, η οποία δεν θέλει μόνο να υπάρχει, να είναι, αλλά και να χαίρεται την ύπαρξή της. Όλες λοιπόν οι επιμέρους εκφράσεις, εκδηλώσεις, ενέργειες της Ζωής αποβλέπουν ακριβώς στη διασφάλιση του ευδαιμονείν. Διότι το ευδαιμονείν είναι βασικό συστατικό της Ζωής-Είναι, και γι΄αυτό παντοτινό αίτημά της, έτσι ώστε να εκδηλωθεί στην πληρότητά της, καθώς το Είναι έχει τρεις υποστάσεις:
Είναι: Ύπαρξη – Συνείδηση – Ευδαιμονία.
Η Ύπαρξη δεν μπορεί να απαρνηθεί κανένα από τα συστατικά της, καθώς όλα είναι μέρη αναπόσπαστα μιας ενότητας.
Στην πράξη όμως, και στην ανθρώπινη καθημερινότητα βλέπουμε ακριβώς να απουσιάζει η τρίτη όψη του Είναι. Κι έτσι, τα όντα, τουλάχιστον σ΄αυτό, το γήινο πεδίο, είναι ανολοκλήρωτα και ανικανοποίητα. Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό; Επειδή η Ζωή θέλει να ωθήσει τα πλάσματά της προς τα επάνω, προς ένα ανώτερο πεδίο επίγνωσης, αφού συνειδητοποιήσουν ότι η ευδαιμονία είναι ανύπαρκτη σ΄αυτό το επίπεδο της σύγκρουσης και της φθοράς.

Για να βρει κανείς την ευδαιμονία, δηλαδή τη χαρά και απόλαυση του ίδιου του Είναι του, πρέπει να καταφέρει να σπάσει το φράγμα του γήινου πεδίου και να πετάξει σε υψηλότερα πεδία. Η αποφυλάκισή του και η πτήση δεν σημαίνει φυγή με διαστημόπλοιο, αλλά ανύψωση της επίγνωσης ή συνειδητότητας. Το πώς πετυχαίνεται αυτό δεν θα το αναλύσουμε βέβαια τώρα. Αρκεί να προσφύγει κανείς στους σοφούς -τους αληθινούς, εννοείται, γιατί δεν είναι λίγοι οι πνευματικοί αγύρτες- όλου του κόσμου.
Η Ελλάδα δεν στερείται καθόλου τέτοιων σοφών. Απεναντίας είναι εξαιρετικά πλούσια σ΄αυτόν τον τομέα. Ο Ορφικός Βίος, ο Πυθαγορικός Βίος, ο Πλατωνικός και Νεοπλατωνικός Βίος είναι άριστοι πλοηγοί στην αναζήτηση της ευδαιμονίας.
Ας σκεφτούμε στα σοβαρά μήπως οι κακοδαιμονίες της χώρας μας, παλιές και σύγχρονες, είναι αποτέλεσμα της αγνόησης, ακόμη και περιφρόνησης αυτού του πλούτου. Αλήθεια, μοιάζει καθόλου το μοντέλο ζωής μας με εκείνο που προτείνεται από την αρχαία -αλλά παντοτινή- σοφία; Μοιάζουν οι ηγέτες που, χρόνια και αιώνες τώρα, ακολουθούμε μ΄εκείνους τους γίγαντες του πνεύματος και της αρετής; Δεν αληθεύει ότι συστηματικά και επί πολύ έχουμε στρέψει τα νώτα στο Υψηλό, σε ό,τι πιο πνευματικό γεννήθηκε σ΄αυτή τη χώρα, το οποίο είναι επίσης και ιερό; Δεν ταϊστήκαμε, χρόνο το χρόνο, με σκύβαλα της πολιτικής κομματοκρατίας, της τηλεοπτικής αθλιότητας και της αναξιότητας μηδαμινών προτύπων;