Άλλο θέμα: Περί αγνότητας.
Κάποιο μέλος ανέφερε την ανάγκη αυτής της ιδιότητας πάνω στην ατραπό της Άγκνι Γιόγκα. Και αναμφίβολα η αγνότητα είναι αναγκαίος όρος σε κάθε πνευματικό δρόμο. Άλλωστε στην Άγκνι Γιόγκα εμπεριέχεται στην ίδια την ονομασία της. Καθένας διαπιστώνει τη συγγένεια της σανσκριτικής λέξης agni με την ελληνική λέξη αγνός. Αυτή η συγγένεια υποδεικνύει κατευθείαν τη σχέση της αγνότητας με το πυρ, αφού άγκνι σημαίνει πυρ, και επίσης, καθώς όλοι ξέρουμε, οι εξαγνισμοί και οι καθάρσεις απαιτούν πάντοτε το στοιχείο του πυρός. Γι΄αυτό σε όλους τους ναούς, σε όλους τους λαούς ανάβονταν και ανάβονται κεριά, κι όχι βέβαια απλώς για εφφέ, όπως ίσως φαντάζονται ορισμένοι.
Κάποιος λοιπόν σχολίασε: «Την αγνότητα ή την έχεις ή δεν την έχεις».

Ακούγοντας κανείς τη συζήτηση αναρωτιέται κατ΄αρχήν τι έχουν στο νου τους οι συνομιλητές προφέροντας τη λέξη «αγνότητα». Εύκολα διαπιστώνει ότι δεν εννοούν όλοι το ίδιο πράγμα. Για παράδειγμα, κάποιο άτομο είχε κατά νου την αποχή από γενετήσιες σχέσεις, δεν σκέφτονταν όμως όλοι το ίδιο. Αλλά τι συζήτηση μπορεί να γίνει αν δεν οριστεί επακριβώς η συζητούμενη έννοια;
Επίσης, διαπιστώνει κανείς την ευκολία με την οποία οι άνθρωποι κάνουν απόλυτες κρίσεις: «Ή έχεις αγνότητα ή δεν έχεις». Ωστόσο, όλες οι ιδιότητες υπάγονται στο μεγάλο νόμο της σχετικότητας. Στον κόσμο δεν υπάρχουν απόλυτες έννοιες. Έτσι και η ιδιότητα της αγνότητας έχει διάφορες όψεις και βαθμούς. Υπάρχει αγνότητα του σώματος, αγνότητα συναισθημάτων, αγνότητα προθέσεων, κ.τ.λ.. Υπάρχει όμως και μεγαλύτερη ή μικρότερη αγνότητα. Δύο αγνοί άνθρωποι είναι εξίσου αγνοί; Και πώς μετριέται ή ζυγίζεται η αγνότητά τους;
Δεν υπάρχουν ανθρώπινα όργανα τέτοιας μέτρησης. Μόνον η εσωτερική όραση μπορεί να διακρίνει το βαθμό αγνότητας, καθώς αυτή καταγράφεται στη αύρα του ανθρώπου. Όσο μεγαλύτερη η αγνότητα τόσο διαυγέστερη και φωτεινότερη η ακτινοβολία της αύρας.
Γιατί τι σημαίνει αγνότητα; Σημαίνει καθαριότητα, απουσία ρύπων. Σε τελική ανάλυση, είναι θέμα ακτινοβολίας, θέμα πυρός ή φωτός. Και φυσικά ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Και φυσικά μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί, ακόμα και να αμαυρωθεί τελείως. Ωστόσο είναι μια υπέροχη ιδιότητα, εξόχως μαγνητική και ελκυστική.
Για να κλείσουμε το θέμα περί «αγνότητας» ας πούμε, εν είδει γενικού συμπεράσματος, ότι, αν και αυτή η ιδιότητα είναι αναγκαία σε κάθε πνευματικό δρόμο, εντούτοις η απαίτηση εκπλήρωσής της είναι διαφορετική σε κάθε βαθμίδα ανόδου.

Μια και μιλάμε για πνευματικό δρόμο, δεν θα ήταν άσκοπο να υπενθυμίσουμε ότι αυτή η πορεία περιλαμβάνει τρία στάδια: Πρώτο στάδιο, η γνωριμία με το δρόμο (ακρόαση, ανάγνωση, μελέτη, κρίση), δεύτερο στάδιο, κατανόηση, αποδοχή και τρίτο στάδιο, πλήρης αφομοίωση, ταύτιση με τη διδασκαλία. Στο τρίτο στάδιο δεν υπάρχει πλέον ο μελετητής-σπουδαστής και ο δρόμος-διδασκαλία, αλλά ο σπουδαστής έχει γίνει ο ίδιος ο δρόμος. Η διδασκαλία συνιστά πλέον την ίδια την ποιότητα και το περιεχόμενο της συνειδητότητάς του.
Το τρίτο στάδιο είναι πολύ υψηλό πνευματικό επίτευγμα και καθόλου εύκολο ή κάτι που συναντιέται συχνά. Αλλά, όπως σε όλα τα πράγματα, έτσι κι εδώ υπάρχουν διαβαθμίσεις και διαφοροποιήσεις. Και, φυσικά, δεν υπάρχουν σαφείς διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στα τρία στάδια, αλλά μια αλληλοδιείσδυση.

Πάντως, εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι ακόμη και το δεύτερο στάδιο είναι δύσκολα επιτεύξιμο. Συχνότατα ακούς ισχυρισμούς που φανερώνουν μη κατανόηση ή ακόμα και παρανόηση. Γι΄αυτό θεωρούμε ότι η ακριβής απομνημόνευση των φράσεων και διατυπώσεων της Διδασκαλίας παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ορθή αντίληψη των λεγομένων της. Ασφαλώς, η κρίση και η εξέταση είναι αναντικατάστατες λειτουργίες της συνείδησης, αλλά η ακριβής αποτύπωση έχει τη δική της αξία σε ό,τι αφορά την κατανόηση και αφομοίωση, πέρα από την καλλιέργεια της μνήμης.

Περί Ανοχής
Μια από τις θεμελιώδεις ιδιότητες της Άγκνι Γιόγκα είναι η ανοχή. Η ανοχή είναι ακριβώς το αντίθετο της μισαλλοδοξίας, του φανατισμού, του αποκλεισμού της διαφορετικής άποψης. Στη βάση της ανεκτικότητας βρίσκεται η κατανόηση, αλλά και η ευγένεια.
Η έλλειψη ανοχής οδηγεί σε διένεξη και σύγκρουση. Στις ακραίες μορφές της φτάνει σε απανθρωπιά, βιαιότητα και έγκλημα. Όλοι γνωρίζουμε τις φρικαλεότητες που προκάλεσε η μισαλλοδοξία η θρησκευτική, η εθνική, η φυλετική και η πολιτική. Εκεί πια ο άνθρωπος παύει να είναι άνθρωπος. Γι΄αυτό η έλλειψη ανοχής είναι τόσο απαράδεκτη ιδιότητα. Πολύ περισσότερο για άτομα που επιθυμούν να βαδίσουν ένα πνευματικό μονοπάτι.
Το ζήτημα είναι ότι πολλές φορές δεν αντιλαμβανόμαστε ότι έχουμε παραβιάσει τα όρια της ανοχής. Ίσως να το συγχέουμε με το αίσθημα της ιερής αγανάκτησης. Όμως αυτά τα δύο είναι πολύ πολύ διαφορετικά πράγματα. Δεν νοείται να δείχνουμε ανυπομονησία και δυσανεξία απέναντι σε κάποιο συνάνθρωπό μας που συμβαίνει να έχει μια διαφορετική άποψη ή ψυχολογική ανάγκη.
Και είναι πραγματικά πολύ άσχημο να δείχνουμε μια στάση επιτίμησης, διαχωρισμού, και αφ΄υψηλού αυστηρότητας. Δεν έχουμε αυτό το δικαίωμα. Και δεν βοηθάει καθόλου ούτε τον απέναντι ούτε εμάς τους ίδιους.

Αυστηρότητα και μη ανοχή επιτρέπεται μόνο σε δύο περιπτώσεις: Στην περίπτωση προδοσίας και σε περίπτωση ασεβούς και υβριστικής συμπεριφοράς απέναντι σε Ιερά Πρόσωπα και Διδασκαλίες. Εκεί οι δρόμοι χωρίζουν οριστικά, και η αυστηρότητα είναι επιβεβλημένη, ποτέ όμως βία ή χαμερπής συμπεριφορά.
Είναι τελείως διαφορετικό πράγμα όταν υπάρχει διαφορά οπτικής ή προτεραιοτήτων μεταξύ ανθρώπων που βρίσκονται στην ατραπό της πνευματικής αναζήτησης. Τότε, το να υψώνουμε τη φωνή ή να κουνάμε το δάχτυλο είναι ανάρμοστο. Αυτή η συμπεριφορά δείχνει έλλειψη ανοχής. Η έλλειψη ανοχής δείχνει έλλειψη κατανόησης, και η έλλειψη κατανόησης δείχνει έλλειψη συμπάθειας. Έτσι δεν είναι; Καλύτερα να είμαστε αυστηροί με τον εαυτό μας. Μια τελική αλλά πολύ αναγκαία διευκρίνιση, μήπως τυχόν περάσει από το νου κανενός μια τελείως λαθεμένη ιδέα.
Τι σημαίνει τελικά ανοχή; Ανοχή απέναντι στο κακό; Ανοχή απέναντι στο κακό δεν υπάρχει. Και όπως δηλώνεται στη Διδασκαλία, «με το κακό δεν υπάρχει στιγμή ανακωχής». Ανοχή στο κακό σημαίνει σύμπραξη με το κακό.
Η ανοχή για την οποία μιλάμε είναι ανοχή απέναντι στο διαφορετικό, ακόμη κι αν από τη δική μας οπτική γωνία μοιάζει λαθεμένο. Ασφαλώς, αν διαπιστώνουμε ή νομίζουμε ότι κάτι είναι λάθος, οφείλουμε να προσπαθήσουμε να δείξουμε ποιο είναι το σωστό. Όμως αυτή η προσπάθεια απαιτεί και γνώση και ορθό τρόπο υπόδειξης του λάθους. Και, πάντως, κάθε προσπάθεια επιβολής στη συνείδηση του άλλου είναι καταδικαστέα, όπως και ο θυμός και η επίκριση.
Ας σκεφτόμαστε ότι ο άλλος έχει δικαίωμα και στο λάθος. Και αν είναι αγνός στην πρόθεση και στην αναζήτησή του, θα βρει, αργά ή γρήγορα, το σωστό δρόμο.