«Πρέπει να μελετάει κανείς όχι τα έθιμα των λαών αλλά την ουσία της συνείδησης.»
(Απειροσύνη, Ι, 9)
Πολλά είναι τα δεινά του επίγειου βίου και πολλοί οι κλυδωνισμοί του πλανητικού σκάφους. Πώς αντιμετωπίζουμε αυτή την κατάσταση; Υπάρχουν διάφοροι τρόποι.
Ένας τρόπος είναι να αποφεύγουμε τέτοιες σκέψεις όσο οι συμφορές δεν μας αγγίζουν προσωπικά. Άλλος τρόπος είναι να αρπάζουμε κάθε απόλαυση της γήινης ζωής μέχρι που μπορούμε και όσο μπορούμε. Ένας άλλος τρόπος είναι να αντιμετωπίζουμε τα πράγματα μοιρολατρικά. Ας μην παραλείψουμε και την «ευλαβή» αντιμετώπιση, η οποία φορτώνει όλα τα κακά στον «Κύριο Θεό» και τις ιδιοτροπίες του: «Άγνωστοι αι βουλαί του Κυρίου»!
Υπάρχει όμως κι ένας διαφορετικός τρόπος σκέψης που εντοπίζει τα αίτια των πλανητικών δεινών, οπότε υποδεικνύει και τη λύση. Δυστυχώς, αυτός ο τρόπος δεν θα γίνει εύκολα αποδεκτός, επειδή συνεπάγεται απόλυτη ανάληψη ευθυνών από τον άνθρωπο, κι αυτό δεν αρέσει σε πολλούς. Η ανάληψη ευθύνης για τα συμβαίνοντα στη σφαίρα μας σημαίνει απαλλαγή από συνήθειες και ανέσεις τόσο στο θεωρητικό όσο και στο πρακτικό επίπεδο κι εδώ βρίσκεται το μεγάλο ζόρι. Διότι μας αρέσει να ακολουθούμε την πεπατημένη, καθώς το νέο, το διαφορετικό, απαιτεί αγώνα και κόπο.
Το πόσο απρόθυμοι είναι οι άνθρωποι να ακολουθήσουν το νέο φαίνεται καθαρά στη θεοποίηση του «παραδοσιακού», όπου ήθη και έθιμα, συχνά βάρβαρα, τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια. Χρειάζεται να αναφέρουμε παραδείγματα; Τι λέτε για τη μαζική σφαγή διαφόρων ειδών στις εκάστοτε επετείους και μάλιστα επετείους με ιερό περιεχόμενο; Μπορεί να φανταστεί κανείς πως ο «Καλός Ποιμένας» ευφραίνεται με την αιματοχυσία που συντελείται δήθεν στο Όνομά Του;
Υπάρχει μια εκπομπή, δυστυχώς στη δημόσια τηλεόραση, με τίτλο «Επίσκεψη στο Χωριό» -ή κάπως έτσι. Το «ωραιότερο» μέρος της εκπομπής είναι η παρουσίαση εδεσμάτων που οι καλές κυρίες της κάθε περιοχής έχουν ετοιμάσει και εκθέτουν στον φακό και στο κοινό με μεγάλο καμάρι. Τι νομίζετε πως είναι η συντριπτική πλειονότητα των φαγητών; Ας πούμε απλώς ότι δεν έχουν αφήσει ζωντανό για ζωντανό –κότες, κοκόρια, αρνιά, γουρούνια, αγριογούρουνα, λαγούς, μοσχάρια και καθετί που κινείται και περπατάει ή πετάει. Μάλιστα ορισμένες κυρίες καυχιώνται ότι σφάζουν οι ίδιες το μελλοντικό φαγητό τους!
Είναι αυτή η αιματοβαμμένη πανδαισία, ελληνική κουλτούρα, άξια συνέχισης; Αλλά και στις άλλες χώρες υπάρχουν αντίστοιχες εκδηλώσεις. Αν αυτό είναι η «παράδοση» μαζί με την κρασοκατάνυξη και το επακόλουθο γλεντοκόπι, μακάρι να χαθεί για πάντα, επειδή δεν είναι άξιο της ανθρώπινης κοινωνίας. Και, γενικά, τα τσαρούχια του παππού δεν είναι ωραία, ούτε χρήσιμα παρά μόνο, ίσως, ως μουσειακό έκθεμα.
Η μόνη παράδοση που θα πρέπει να συντηρηθεί και να υιοθετηθεί με μεγάλη φροντίδα είναι οι παρακαταθήκες των σοφών και των ηρώων της ανθρωπότητας που έδωσαν ό,τι καλύτερο για την βελτίωση, την ανύψωση, την πρόοδο του πνεύματός μας, ακόμα και τη σωτηρία μας. Αυτές είναι οι πανανθρώπινες αιώνιες αξίες που πρέπει να ενσωματωθούν στο Καινούργιο που έχει ανάγκη ο κόσμος για να ανανεωθεί και να προχωρήσει.
Εδώ όμως δεν μπορούμε να μιλάμε για «παλιό», γιατί το Καλό, το Αληθινό και το Ωραίο είναι παντοτινό, και συνιστά τη στέρεη βάση του Καινούργιου. Οι περισσότεροι άνθρωποι όμως δεν εννοούν αυτούς τους θησαυρούς μιλώντας για «παράδοση» -ούτε καν διανοούνται κάτι τέτοιο. Εν πάσει περιπτώσει, αν στην κοινώς νοούμενη παράδοση υπάρχει κάτι όμορφο και ευγενικό, ας διαφυλαχθεί και ας τηρηθεί. Ο κόσμος όμως πρέπει να προχωρήσει, δεν γίνεται αλλιώς.
Γι΄αυτό δίνονται οι μεγάλες Διδασκαλίες ως ώθηση για το αναγκαίο προχώρημα, την αναβάθμιση. Την αναβάθμιση τίνος πράγματος; Μα φυσικά, της συνειδητότητας –δεν υπάρχει τίποτε άλλο. Αυτή η πηγή γεννά τα πάντα. Έτσι, θα γυρίζουμε πάντα σ΄αυτή και γύρω απ΄αυτή.
Χρειάζεται ένας καινούργιος Κόσμος, ένας καινούργιος άνθρωπος. Τι σημαίνει αυτό; Καινούργια νοοτροπία, καινούργια σκέψη, καινούργια κουλτούρα.
Το παλιό βέβαια πάντοτε αντιστέκεται με νύχια και με δόντια, θα παλέψει με όλους τους τρόπους για την επιβίωσή τους. Αυτό έτσι ήταν, έτσι είναι και έτσι θα είναι.
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι σε μεταβατικές περιόδους ο σάλος και η αντίσταση του παλιού κορυφώνεται και ότι στην επιφάνεια των ανθρώπινων κοινωνιών ξεβράζεται ό,τι χειρότερο έχουν να επιδείξουν. Γι΄αυτό δεν πρέπει να μας ξενίζει το κακό που παρατηρούμε γύρω μας. Το ελπιδοφόρο όμως είναι ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στην ορθή κατεύθυνση, συνειδητοποιούν το Καλό και Κοινό Συμφέρον, και αγωνίζονται σε διάφορους τομείς, όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η εναντίωση στη βία, η αλληλεγγύη, κ.τ.λ.
Αληθινά, το πιστεύουμε πως ο Νέος Άνθρωπος θα γεννηθεί, ο Νέος Κόσμος θα έρθει, η Νέα Κουλτούρα θα ανατείλει. Σε όλο αυτό υπόκειται μια έννοια μαγική: Ψυχική Ενέργεια.