Agni Yoga Hellas

ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ BRUGES

Uncategorized

Η βελγική πόλη Bruges αποκαλείται συχνά Φλωρεντία του Βορρά. Χαρακτηρίζεται έτσι επειδή διακρίνεται όχι μόνο για τη μεγαλύτερη παγκοσμίως συγκέντρωση αρχιτεκτονικής, γλυπτικής, και ζωγραφικής, αλλά και για την υψηλή πνευματικότητα που αποπνέει.
Η αρχιτεκτονική εικόνα της πόλης δημιουργήθηκε τον 14ο και 15ο αιώνα με διεθνείς επιδράσεις, και κυρίως ιταλικές. Αυτόν τον χαρακτήρα τον σεβάστηκε και τον άφησε αλώβητο. Σήμερα, η Bruges είναι ολόκληρη ένα ανοιχτό μουσείο έχοντας διατηρήσει την μεσαιωνική της εικόνα. Ανάμεσα στα σπουδαιότερα αξιοθέατα της πόλης είναι οι Γοτθικές εκκλησίες της.
Περίοπτη είναι η θέση των Φλαμανδών ζωγράφων στην ιστορία της τέχνης, οι οποίοι δίδαξαν στους Φλωρεντινούς την ελαιογραφία [εφευρέτης της ζωγραφικής με λάδι ήταν ο μεγάλος Φλαμανδός ζωγράφος Βαν Άϊκ]. Οι πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ Bruges και Ιταλίας ήταν πολύ ζωηρές, κυρίως την εποχή της Αναγέννησης.

Η φλαμανδική αυτή πόλη έπαιξε σπουδαίο ρόλο στη γένεση του Συμφώνου Ρέριχ. Το 1936 άνοιξε εκεί ένα μουσείο Υπέρ της Ειρήνης, της Τέχνης, της Επιστήμης και της Εργασίας για να υπηρετήσει την υπόθεση της προστασίας της τέχνης σε καιρούς πολέμου. Εκεί εκτέθηκαν έργα του Ρέριχ [ο Νίκολας Ρέριχ δώρισε 18 πίνακες στο μουσείο] και άλλων καλλιτεχνών.

Αξίζει να σημειώσουμε το εξής. Οι Φλαμανδοί ζωγράφοι στους πίνακές τους που απεικονίζουν τη Bruges παρουσίαζαν την πόλη να περιβάλλεται από υψηλές χιονοσκέπαστες βουνοκορφές, φανταστικές βέβαια, αφού τα βουνά της Bruges δεν ξεπερνούν σε ύψος τα 200 μέτρα. Ο Ν. Ρέριχ συνήθιζε επίσης να ζωγραφίζει, εκτός από τις πολυαγαπημένες του κορυφές του Έβερεστ, της Αναπούρνα, του Καϊλάς και άλλων κορυφών των Ιμαλαϊων, φανταστικά βουνά. Δεν είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς το συμβολισμό που περιέχουν αυτές οι απεικονίσεις -το Ύψος: ανάταση, ανύψωση πάνω από την εγκόσμια ζωή, απεριόριστοι ορίζοντες, καθαρότητα, ομορφιά…
Οι εκκλησίες και ιδίως οι γοτθικές, εκφράζουν ακριβώς την ίδια ιδέα. Αυτή την ιδέα αναδεικνύει υπέροχα μια νουβέλα του σπουδαίου Βέλγου ποιητή και συγγραφέα Τζορτζ Ρόντενμπαχ, ο οποίος είχε αφιερώσει πολλά από τα έργα του στη Bruges, και ο οποίος κάποτε παρομοίασε τους πύργους της Bruges με τις ψηλότερες βουνοκορφές, επειδή μπορούν με τον ίδιο τρόπο να ανυψώσουν το άτομο πάνω από τις κοινοτοπίες της καθημερινής ζωής.
Η νουβέλα του Τζορτζ Ρόντενμπαχ για τη Bruges έχει τον τίτλο «Κωδωνοκρούστης», μια νουβέλα πολύ δημοφιλής στη Ρωσία των αρχών του εικοστού αιώνα. Πρωταγωνιστής της είναι ο κωδωνοκρούστης Μπορλύ (Borlut), που πιθανότατα εκφράζει τα αισθήματα του ίδιου του συγγραφέα.
Ας δούμε λίγα αποσπάσματα από την υπέροχη αυτή νουβέλα.

«Ω, πόσο ωραία ήταν η Bruges όταν την κοίταγες από ψηλά, με το πλήθος τα καμπαναριά και τις στέγες της με τα αετώματα, των οποίων οι σειρές των άκρων έμοιαζαν με σκαλοπάτια που οδηγούν το ανέβασμα στο όνειρο…
… Καθώς πλησίασε (ο Μπορλύ, ο κωδωνοκρούστης) τον πύργο, η σκέψη που πέρασε από το νου του ήταν να αποσυρθεί ψηλά πάνω από τον κόσμο… Είχε επίσης νιώσει αμέσως τη μαγεία του να είναι ο μοναδικός ιδιοκτήτης, κατά κάποιο τρόπο, του ψηλού καμπαναριού, να είναι ικανός να ανεβαίνει εκεί όποτε ήθελε, να κοιτάζει κάτω τον κόσμο των ανθρώπων, να ζει σαν στο κατώφλι της απειροσύνης.
Ψηλά πάνω από τον κόσμο! Επαναλάμβανε τη μυστηριώδη φράση στον εαυτό του, μια ρευστή φράση που έμοιαζε να υψώνεται ίσια ψηλά στον αέρα, έπειτα να κατεβαίνει βαθμηδόν στις βαριές συλλαβές του κόσμου χαμηλά… Ψηλά πάνω απ΄τον κόσμο! Σε ίση απόσταση μεταξύ του Θεού και της Γης. Να έχει κάτι από αιωνιότητα ενώ μένει ακόμη ανθρώπινος (έτσι) ώστε να γεύεται, να συγκινείται και να αισθάνεται μέσα από τις αισθήσεις του, μέσα από τη σάρκα του, μέσα από τις μνήμες του, μέσα από την αγάπη, την επιθυμία, την περηφάνεια, το όνειρο. Ο κόσμος: με τόση θλίψη, κακό, ακαθαρσία. Ψηλά επάνω: άνοδος, πτήση σ΄έναν δελφικό τρίποδα, ένα μαγικό καταφύγιο στον αέρα, όπου όλα τα κακά του κόσμου διαλύονται και πεθαίνουν σαν η ατμόσφαιρα να είναι πολύ αγνή γι΄αυτά.
Εκεί λοιπόν θα έφτιαχνε την κατοικία του, στην άκρη τ΄ουρανού, ο ποιμένας των καμπανών, ζώντας σαν τα πουλιά, πολύ μακριά από την πόλη και τους ανθρώπους, στο ίδιο επίπεδο με τα σύννεφα… […]
Ψηλά πάνω από τον κόσμο! Τώρα σκαρφάλωνε στο καμπαναριό σαν να σκαρφάλωνε στο όνειρό του, με μικρό βήμα, λευτερωμένος από τις μάταιες πίκρες που φέρνει η αγάπη, τις ασήμαντες προσωπικές θλίψεις, οι οποίες για πολύ καιρό είχαν εμποδίσει την άνοδό του σε ανώτερους στόχους. Πέρασε μια ηρωική περίοδο. Η πρόσοψη με το ρολόι του πύργου γυάλιζε σαν ασπίδα που την προστάτευε από τη νύχτα. Και το καμπαναριό τραγουδούσε περήφανους ύμνους. Όχι πια ένα ρυάκι μουσικής που ηχούσε σαν τα δάκρυα του ανθρώπου που σκαρφάλωνε στον πύργο και που έκλαιγε στην πόλη. Ούτε καν ένα σύρσιμο μουσικής σαν φτυαριές χώμα που ρίχνονται στον τάφο ενός νεκρού παρελθόντος. Ήταν ένα κονσέρτο λύτρωσης, το ελεύθερο και αρρενωπό τραγούδι ενός ανθρώπου που αισθάνεται λυτρωμένος, κοιτάζει το μέλλον, εξουσιάζοντας το πεπρωμένο του, όπως εξουσιάζει την πόλη. […]
Ω, πόσο γλυκειά μεταμόρφωση! Αυτό το χρωστούσε σε τούτο τον ψηλό πύργο, στην κατακτημένη του κορυφή που η πυργοειδής εξέδρα της έμοιαζε τώρα σαν ένας βωμός στο Άπειρο. […]
Ένιωθε σαν να κοίταζε κάτω στον κόσμο από την κορυφή της Αιωνιότητας…»

Τι έξοχος τρόπος έκφρασης της ανάβασης στα πνευματικά ύψη! Και πόσο λυτρωτική και ανατασιακή είναι η αίσθηση που μεταδίδει!
Είναι ποτέ δυνατόν, έχοντας βιώσει κανείς αυτή την αίσθηση να θελήσει να διαπράξει αθλιότητες; Μπορεί να θελήσει να κυλιστεί στο βούρκο; Η ασύγκριτη ωραιότητα της πνευματικής ανάτασης μεταμορφώνει δυναμικά την ανθρώπινη προσωπικότητα. Γι΄αυτό, η καλλιέργεια του πνεύματος, η καλλιέργεια μέσα από την ωραιότητα των έργων του πνεύματος, δηλαδή η κουλτούρα, είναι το πιο άμεσο, το πιο αναγκαίο και το πιο δυναμικό μέσο της σωτηρίας και ευημερίας των ατόμων και των κοινωνιών.

Αυτή τη μαγεία, τη δυναμική της κάθαρσης, της θεραπείας, της ανάτασης, αναδίδει όλο το έργο του Νίκολας Ρέριχ, και όχι μόνο το εικαστικό αλλά και όλη του η δραστήρια ζωή ως δασκάλου, ειρηνιστή, ανθρωπιστή και εξερευνητή. Μια ζωή αγνού ιδεαλισμού, γενναιότητας, δημιουργίας και ομορφιάς.
Έναν τέτοιο τρόπο ζωής ευαγγελίζεται η Άγκνι Γιόγκα, όπου η Ομορφιά θα έχει τον κύριο ρόλο. Αυτή θα διαμορφώσει τον εκλεπτυσμένο τύπο του Νέου Ανθρώπου, ο οποίος θα μπορέσει τις ουράνιες συνθήκες να τις εμφυτεύσει στη Γη.