Η Άγκνι Γιόγκα θα μπορούσε να οριστεί ως η Επιστήμη της Πρωταρχικής ή Ψυχικής Ενέργειας.

Δεν έχει ακόμη αναγνωριστεί η σημασία αυτής της γνώσης, η οποία θα αλλάξει όλη τη ζωή, όχι μόνο δίνοντας λύσεις σε θέματα σωματικής και πνευματικής υγείας αλλά και –που είναι πολύ σπουδαιότερο- διευρύνοντας τεραστίως τους ορίζοντες αντίληψης του ανθρώπου προς όλες τις κατευθύνσεις: σε ύψος, σε πλάτος και σε βάθος. Η αναγνώριση και μελέτη της Ενέργειας είναι ταυτόσημη με το γιγάντιο εξελικτικό βήμα που είναι προγραμματισμένο για την ανθρωπότητα από τις Εποπτεύουσες την πρόοδό της Δυνάμεις.

Η Άγκνι Γιόγκα, ως η μυητική Διδασκαλία της παρούσας Εποχής που δόθηκε για να οδηγήσει στο χτίσιμο ενός Νέου Κόσμου, αφιερώνει μεγάλο μέρος των οδηγιών της στο θέμα της Πρωταρχικής Ενέργειας. Θα ήταν σημαντικότατο έργο να συγκροτηθεί ένα βιβλίο με λήμματα από τους διάφορους τόμους πάνω σ΄αυτό το αντικείμενο, ώστε να έχει κανείς μια κατά το δυνατό ολοκληρωμένη άποψη. Ένα τέτοιο έργο θα ήταν ευεργετικό πρώτα για τον ίδιο τον δημιουργό του βιβλίου και έπειτα για τους αναγνώστες. Είθε κάποια στιγμή να απαρτιστεί ένας τόμος για την ψυχική ενέργεια. Ως τότε όμως ας κάνουμε μια προσπάθεια ανάδειξης του θέματος εντός των μικρών δυνατοτήτων που παρέχει ένα σύντομο άρθρο.

Υπάρχουν τρεις θεμελιώδεις έννοιες, οι οποίες πρέπει να συνδεθούν αξεδιάλυτα μέσα στη νόησή μας, οι εξής: Ψυχική ή Πρωταρχική Ενέργεια, Πυρ και Συνειδητότητα.

Το Πυρ είναι το πανδιαπεραστικό στοιχείο που υπόκειται όλης της Ζωής, η ίδια η Ζωή, ανεξάντλητη, άφθαρτη, αεικίνητη, άπειρη.

Η Ψυχική ή Πρωταρχική Ενέργεια είναι η δυναμικότητα του Πυρός που εκδηλώνεται ως Συνειδητότητα. Είναι Πυρ κατά την ουσία της που εκφράζεται ως Νοημοσύνη και Δράση. Ψυχο-ζωή θα ήταν μια καλή απόδοση της σημασίας της Ψυχικής Ενέργειας, αν με τη λέξη «ψυχή» εννοήσουμε τη συνειδητότητα –του όποιου βαθμού.

Το κλειδί για την κατανόηση της ψυχικής ενέργειας είναι η κατανόηση της έννοιας «συνειδητότητα». Χωρίς αυτή την κατανόηση δεν θα υπάρξει κατανόηση όχι μόνο της ψυχικής ενέργειας αλλά, πολύ μάλλον, ούτε της Άγκνι Γιόγκα. Γι΄αυτό επανερχόμαστε τόσο συχνά σ΄αυτή την έννοια, γιατί, όπως τόσες φορές έχουμε πει, η συνειδητότητα είναι η μοναδική μας περιουσία και το μοναδικό εργαλείο της οντότητάς μας.

Πώς νοούμε λοιπόν την Συνειδητότητα;

Η Συνειδητότητα είναι:

Αντίληψη, σκέψη, συναίσθημα, αίσθηση.

Περιλαμβάνει όμως και τις θεωρούμενες ως υπερβατικές όψεις, όπως είναι η πρόγνωση, η άμεση γνώση, η διόραση, η διακοή, ο έλεγχος επί των στοιχείων κ.τ.λ.

Από όλα τα παραπάνω στοιχεία ή εκδηλώσεις της συνειδητότητας το σπουδαιότερο και αυτό που ρυθμίζει όλα τα υπόλοιπα είναι η σκέψη. Η σκέψη είναι δημιουργός αλλά και καταστροφέας. Η ποιότητα της σκέψης είναι η ποιότητα του ανθρώπου. Το ύψος, το εύρος και το βάθος της σκέψης δίνει την αντίστοιχη δυναμική του πνεύματος. Η δυναμική της καλλιεργημένης, υψηλής σκέψης είναι ασύλληπτη. Τέτοια που μπορεί να δημιουργήσει κόσμους, να ορίσει τη Μοίρα του κατόχου της, να γίνει ένας τεράστιος μαγνήτης.

Έχει λεχθεί: «Η σκέψη είναι ζωή και η ζωή κινείται από τη σκέψη». Επίσης: «Η σκέψη είναι η κινητήρια δύναμη του κόσμου». Ακόμη και ότι: «Η υλική ουσία της σάρκας εκλεπτύνεται σημαντικά από την ενέργεια της σκέψης». Αλλά ό,τι και να πει κανείς γι΄αυτή τη δύναμη, ποτέ δεν θα είναι αρκετό. Πρέπει όμως να κατανοηθεί ότι η σκέψη δεν είναι απλώς αυτό που οι άνθρωποι ονομάζουν λογική. Αυτό είναι η κατώτερη έκφρασή της. Υπάρχει όμως και η ανώτερη όψη της, εκείνη που θα αποκαλούσαμε ανώτερη λογική ή πνευματική σκέψη. Αυτή είναι το ζητούμενο, το οποίο μπορεί να κάνει τον άνθρωπο Θεό.

Η συνειδητότητα είναι βέβαια μια γενική έννοια αλλά έχει άπειρες διαβαθμίσεις και είναι αυτή ακριβώς η συνειδησιακή κλιμάκωση που διαφοροποιεί τα όντα. Η συνειδητότητα επομένως είναι ένα μεταβλητό μέγεθος. Στην πραγματικότητα βρίσκεται σε συνεχή κίνηση και διαφοροποίηση, σαν την επιφάνεια της θάλασσας. Εκείνο όμως που ενδιαφέρει είναι η σταθερή ανοδική και αναπτυξιακή πορεία, η οποία μόνη εξασφαλίζει την σωτηρία του ανθρώπου. Αυτός ο αγώνας πρέπει να είναι συνειδητός, με επίγνωση του ότι αυτό που ανεβαίνει και αναπτύσσεται μπορεί πολύ πιο εύκολα να ακολουθήσει την αντίθετη φορά της φθοράς, η οποία είναι δυνατόν να καταλήξει σε ολοκληρωτική καταστροφή.

Τώρα, ας έρθουμε πάλι στην έννοια της Πρωταρχικής / Ψυχικής Ενέργειας. Παρεμπιπτόντως, ας θυμηθούμε ότι ο όρος «ψυχική ενέργεια» θεωρήθηκε προσωρινός, αφήνοντας στους ερευνητές τη δυνατότητα αλλαγής του. Σε μεταγενέστερα κείμενα, προκρίθηκε ο όρος «πρωταρχική ενέργεια» ή και «θεμελιώδης ενέργεια». Θα μπορούσε να ονομαστεί και «βιοενέργεια», αλλά έχοντας υπόψη ότι η ψυχική, ή όπως αλλιώς, ενέργεια έχει ισχύ σε όλους τους κόσμους και σε όλα τα επίπεδα ζωής. Ωστόσο, παρατηρούμε ότι μεταξύ των Ελλήνων σπουδαστών τείνει να επικρατήσει η πρώτη ονομασία: «ψυχική ενέργεια» -ίσως επειδή προφέρεται πιο εύκολα. Εν πάσει περιπτώσει, το όνομα δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η κατανόηση αυτής της ζωτικής έννοιας.

Ποια είναι, λοιπόν, η σχέση μεταξύ Πυρός, Ψυχικής/Πρωταρχικής Ενέργειας και Συνειδητότητας;

Η Θεμελιώδης ή Πρωταρχική ή Ψυχική Ενέργεια είναι Πυρ στην ουσία της, που εκδηλώνεται ως Συνειδητότητα, με ό,τι αυτή η λέξη περιλαμβάνει, αλλά και Δράση, πράξεις. Οι πράξεις, όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας, είναι αντίστοιχες της συνειδητότητάς του, η οποία πάλι διαμορφώνεται σύμφωνα με τη σκέψη.

Οι δύο επόμενες δηλώσεις πρέπει να προσεχθούν.

Πρώτη: κάθε ζωντανό ον διαθέτει ένα απόθεμα ψυχικής ενέργειας, διαφορετικά είναι αδύνατον να υπάρξει. Αυτό το απόθεμα μπορεί να συντηρηθεί, μπορεί να αυξηθεί, ή μπορεί να μειωθεί. Το τι τρέφει και το τι καταστρέφει την ενέργεια εκτίθεται στις σελίδες των βιβλίων της Άγκνι Γιόγκα.

Δεύτερη: Δεν είναι τόσης σημασίας η ποσότητα της ενέργειας όση η ποιότητά της. Και η ποιότητά της εξαρτάται από την ποιότητα της συνειδητότητας. Μπορούμε λοιπόν να μιλάμε για χαμηλή και υψηλή ψυχική ενέργεια. Η Διδασκαλία αναφέρεται στο δεύτερο είδος, το οποίο ονομάζει Άγκνι και συμβολίζει με τον ιερό ήχο ΟΜ. Όλη η προσπάθεια της Διδασκαλίας αυτής είναι η καλλιέργεια της υψηλής ψυχικής ενέργειας, την οποία μπορούμε να ονομάσουμε πνευματικότητα.

Η πνευματικότητα είναι αποτέλεσμα της καλλιέργειας της συνειδητότητας, και αυτό πρακτικά σημαίνει όχι μόνο επέκταση του γνωστικού ορίζοντα αλλά και την υιοθέτηση των ευγενών ιδιοτήτων του χαρακτήρα, όπως είναι η αφοσίωση στους υψηλούς στόχους, η αγωνιστικότητα, ο σεβασμός στο Ανώτερο, η δικαιοσύνη, η διάκριση, το θάρρος, κ.τ.λ.

Ας δούμε τώρα το θέμα μας και με μια διαφορετική ορολογία, η οποία όμως δεν αλλάζει το νόημα.

Έχουμε πει ότι η έννοια Συνειδητότητα περιλαμβάνει όλες τις όψεις και τις βαθμίδες της αντίληψης, από την κατώτατη ενστικτώδη ως την ανώτατη κοσμική αντίληψη. Επομένως, ακόμη και στην πιο στοιχειώδη αντίληψη ενυπάρχει το στοιχείο του ζωτικού πυρός, η θεμελιώδης, ψυχική ενέργεια. Το Άγκνι όμως είναι το Πυρ της ανώτερης συνειδητότητας, του Μπούντι-Άτμα που μαζί με το ανώτερο μάνας σχηματίζουν το τρίγωνο του Θείου Εαυτού, του υπερπροσωπικού αθάνατου στοιχείου.

Αυτή η δύναμη βρίσκεται εντός του ανθρώπου σε σπερματική μορφή και με την κατάλληλη αγωγή μπορεί να ανθίσει και να μεταμορφώσει την ύπαρξή του. Η Άγκνι Γιόγκα είναι ακριβώς ο ήλιος που μπορεί να οδηγήσει σε ανθοφορία το κοιμισμένο σπέρμα. Όταν καταλάβει κανείς την Άγκνι Γιόγκα, θα έρθει στη συνειδητοποίηση ότι αυτή η Διδασκαλία δεν είναι παρά η έκφραση του Άτμα-Μπούντι-Μάνας, η ομορφιά και η σοφία του Ανώτερου Εγώ.

Ένα πράγμα δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε, ότι η ανάξια συμπεριφορά, η εξαχρείωση και η προδοσία σε οποιαδήποτε από τις πολλές μορφές της μπορεί να κάνει στάχτη το μεγάλο ΟΜ, την υπέρτατη δωρεά.